He ahunga nui nā te Kāwanatanga o Hone Kī ki te whakamaumahara i ngā pakanga whenua o ngā rau tau, kotahi mano waru rau, i tāna hoko mai i te kauhanga i Ōrākau.
I tērā tau tonu tū ai ngā whakamaharatanga kotahi rau, e rima tekau tau nō te riri ki taua pito whenua e iwa irakati whitu heketea te rahi. He riri e mōhiotia whānuitia ana, ko te "Whawhai Mutunga a Rewi Maniapoto".
E toru rā e tukituki ana ngā hōia a te karauna me ngāi Māori, i roto i te pakanga o Ōrākau, ā ko era i totohe atu i te taha o Rewi Maniapoto, ko ngā toa whawhai o Raukawa, Waikato, Tauranga, Tuwheratoa me Tūhoe.
Hei tā Tunuiarangi McLean, “I runga ano i te tono a Rewi Maniapoto tana tuku i tana karere ki roto ia Ngāi Tūhoe, otirā ki roto o Ruatāhuna, Maungapohatu ki reira kawe mai tana tono kia haere ake a Tūhoe ki te āwhina i te pakanga i Ōrākau.”
Heoi kua kitea inaianei te tino wāriu o te whenua i pakangatia, na runga i te ngakaunui a te kāwanatanga ki te hoko i te wāhi, kia noho pumau ngā whakahaere maharatanga, kia kaua ngā kōrero hītori e warewaretia.
Ki tā Paraone Gloyne, “Kua hokona te whenua i tēnei wā, ko te mahi nui i mua i te aroaro ko te kimi i tētahi huarahi ki te āpōpō, ana ka pēwheatia te whenua, a kei tō mātou kōmiti ētahi whakāro mo te whenua engari ko te mea nui ki au kua hokona te whenua, nō reira e tata ana mātou ki tā mātou e tūmanako nei.”
I tērā tau ka tae atu te Pirimia a John Key ki te kaupapa whakamaumahara i te kotahi rau e rima tekau tau o te Pakanga i Ōrākau, a i reira i toka ake te whakāro kia hokona e te kāwana te wāhi nei. He whakāro kua tutukihia, nā runga i te ārotahi, i runga i te ngākau mahaki.
Hei tā Paraone Gloyne, “Kua roa mātou e aki ana i te kāwanatanga ki te hoko i te whenua he pai hoki te whanaungatanga i waenganui ia mātou ko te whānau nā rātou te pāmu i mua rā, me tā rātou kī mai kāre rātou i hoko ki tētahi atu.”
E ai ki a McLean, “Ko te wawata kia taea te huihui mai ēnei o a tātou ngā pakanga o a tātou mātua tīpuna ki te whakanui, anō nei te ahua i ngā whakanuitanga o ngā pakanga o te i waenganui i te ao, e kīa nei ko te Anzac.”