default-output-block.skip-main
Indigenous | Te Tiriti o Waitangi

‘Ka Tohe Au! Ka Tohe Au!’ Ko M9 ka wānanga i Te Tiriti

Whakaahua / He mea tuku mai: M9 / M9 'Ka Tohe Au!'

Ko te huihuinga Māori e mōhiotia nei, ko M9, ka tū i ia tau, ā, ka aro ki ngā kaupapa o te wā.

I tēnei tau, ka te hui M9 hai te marama e kainamu mai ana, ko ‘Ka Tohe Au! Ka Tohe Au!’ te kaupapa, ka hāngai ki ngā take e pā ana ki Te Tiriti o Waitangi.

Tokoiwa kei te pae kōrero o te hui, ko te katoa he matatau ki ngā āhuatanga o Te Tiriti o Waitangi, he kaiwhakatūtū ētahi i roto i ngā tau, ā, i ēnei rā, he ahorangi, he mema pāremata ētahi. Ko Hone Harawira, ko Tina Ngata, ko Tākuta Ella Henry, ko Tākuta Ferris hoki ētahi e kōrerohia ake nei.

Ko Eru Kapa-Kingi hoki tētahi. Hai tāna e huri ana te momo o te porotēhi ki tērā o te rau tau kua pahure ake.

“Me huri ka tika te āhua. Kaua ko te mātāpono, te whakaaro rāinei, te mārō rāinei o te whakaaro ki te rangatiratanga. Erangi ko tōna kawenga me huri i roto i te wā, me hāngai i runga i te ao hurihuri e tū nei tāua. Tērā ētahi mea me āta mirimiri, me āta [w]hakarerekē, e hāngai ai ki ngā āhuatanga o te wā.”

He rerekē te aronga ki ia kaupapa

Kua rua tau tēnei huihuinga M9 e whakahaerehia ana, ā, he kaupapa motuhake i ia tau.

Hai tēnei pae kōrero tuatahi o te tau nei, ka wetewete ngā kaikōrero i te mana o Te Tiriti hai tohu i te noho tahi, i te mahi tahi, me te oranga tahi o ngā iwi katoa ki Aotearoa.

E mea ana a Kapa-Kingi, ko tāna e hiahia nei, he whakaatu i ētahi atu ara anō hai whai mā te hunga o te nāianei kia whawhai mō te oranga tonutanga o te reo Māori.

“Ko te wāhanga ki a au, kia kōrerohia ake te wāhanga ki tō tāua reanga, te titiro a tō tāua reanga ki tēnei mea te whawhai i tēnei wā nei. He aha ōna ringaringa, ōna waewae, tōna āhua katoa. Tōna tinana katoa, ka pēhea hoki tana hīkoi i runga i te whenua.”

‘Ngā hirahiratanga i te rā o Waitangi i tēnei tau!’

E hia mano tāngata i tae atu ki Waitangi i tēnei tau ki te noho ngātahi ki a Ngāi Māori ki te tautoko i te kaupapa o te wā.

Hai tā Kapa-Kingi, ko te tae o te mano tāngata ki runga o Waitangi tētahi tohu e anga whakamua ana a Ngāi Māori ki te oranga o te Whakaputanga o te Rangatiranga o Nu Tīrene, te kawenata tuatahi rawa o te motu.

“He tohu tērā ki a au o te nui o tō te iwi Māori hiahia kia piri anō ki te kaupapa nei, ētahi horekau noa kia piri, nā, ka tūtaki anō ki te kupapa nei i roto i te rā o Waitangi kua pahure. Nōreira he tohu tērā, he tohu pai. He tohu e tupu ana te hiahia i roto i te iwi kia whai wāhi, kia anga nui ki tēnei mea, ki te mana māori e tiakina nei ki roto o Te Tiriti o Waitangi me Te [W]hakaputanga.”

Hai te waru o Maehe te kaupapa o M9 tū ai ki te Civic Theatre ki Tāmaki Makaurau.