default-output-block.skip-main
Regional | East Cape

Ko te hokinga mai a te pou o Hinematioro ki tōna ūkaipō

E rua rau, e rima tekau tau kua hori, ā ko te pou whakairo o Hinematioro kua hoki atu tōna rahi, ki a Te Aitanga a Hauiti i Uawa. He taonga i tukuna atu e te Ariki Tapairu o Te Tairāwhiti, e Hinematioro ki te Kaipuke Endeavour i te tau 1769.

Hei tā Victor Walker o Te Aitanga a Hauiti, “Kua taea e mātau, a mātau tamariki mokopuka, te kite ā whatu nei, te pā ā ringaringa atu ki te taonga nō tō rātau tipuna nui nei me kī, taku Ariki, tō tātau Ariki Hinematioro nō te wā tonu i a ia.”

I tōna wā, ko Hinematioro te Ariki Tapairu o Te Tairāwhiti whānui, kāre he rite kō atu i a ia.

He wahine ngākau nui ki tana iwi, i a ia ngā māra kai whāngai i tana iwi mai i Te Kaha tae atu ki roto o Tūranga, nā reira ehara i te mea kei te kī ahau nō Te Aitanga a Hauiti nui tonu anake, engari hōrapa te katoa o Te Tairāwhiti te mana, tōna mana Ariki”, tā Victor Walker.

Nō te taenga atu o te Kaipuke Endeavour ki Pourewa, ko Hinematioro tērā i whakaae kia hoatu kai atu, ā āpiti ki te taonga whakairo nei, i whakaae a Hinematioro kia kohi a Banks rāua ko Solander i ngā rau rākau i Uawa.

Koia ko tā Victor Walker e mea ana, “E kaha nei mātau te kī, ko te taonga tuatahi tēnei, ko te taonga tuatahi tēnei i tuku i runga i te ngākau mārie, i runga i te whatumanawa aroha nui nei ki a Kuki, ki a Tupaia, me kī pēnei, ki te ao.”

He tira nō Te Aitanga a Hauiti kua tūhono atu ki te whare taonga Tubingen i Tiamani, nāwai rā kua hoki taurewa mai tō rātau taonga.

“Ehara i te mea he hononga nō nāianei tonu, nō roto i ngā tau rua tekau ka āta whitiwhiti whakaaro kōrero mātau o Hauiti ki taua iwi rā, nā reira nā te piri, nā te pono o taua hononga whanaunga nei, ka whakaae mai rātau”, te kī a Victor Walker.

E ono marama ka noho atu ai te pou nei ki Te Whare Taonga o Te Tairāwhiti.